Ngày 10/10/2014, Ban Tuyên giáo Trung ương ban hành Hướng dẫn số 133 - HD/BTGTW về Tuyên truyền kỷ niệm 50 năm Ngày Anh hùng Nguyễn Văn Trỗi hy sinh (15/10/1964 - 15/10/2014), như sau:

I. MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU

1. Ôn lại và tôn vinh tấm gương cách mạng sáng ngời, tinh thần chiến đấu, hy sinh anh dũng của Anh hùng liệt sĩ Nguyễn Văn Trỗi đối trong sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc ta.

2. Thông qua tấm gương Anh hùng liệt sĩ Nguyễn Văn Trỗi nhằm giáo dục lòng yêu nước, đức hy sinh, tinh thần quật cường của nhân ta trong cuộc đấu tranh bảo vệ độc lập, tự do của Tổ quốc; giáo dục, bồi dưỡng thế hệ trẻ ngày nay về lý tưởng cách mạng cao đẹp của Đảng và Bác Hồ; lòng yêu nước và tinh thần sẵn sàng cống hiến cho sự nghiệp đổi mới đất nước vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.

3. Các hoạt động tuyên truyền, giáo dục nhân kỷ niệm 50 năm Ngày Anh hùng Nguyễn Văn Trỗi hy sinh cần được tổ chức sâu rộng, bằng nhiều hình thức hấp dẫn, hiệu quả, thiết thực; gắn với các hoạt động tuyên truyền, giáo dục và các phong trào hành động cách mạng ở địa phương, đơn vị.

II. NỘI DUNG VÀ HÌNH THỨC TUYÊN TRUYỀN

1. Tổ chức dâng hương tưởng niệm tại nhà lưu niệm Anh hùng liệt sĩ Nguyễn Văn Trỗi ở huyện Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam; khu tưởng niệm Anh hùng liệt sĩ Nguyễn Văn Trỗi ở quận 3, thành phố Hồ Chí Minh; các di tích gắn liền với cuộc đời và sự nghiệp cách mạng của Anh hùng liệt sĩ Nguyễn Văn Trỗi.

2. Các cơ quan thông tấn, báo chí, đội ngũ báo cáo viên tuyên truyền về tấm gương cách mạng sáng ngời Nguyễn Văn Trỗi. Ca ngợi tinh thần yêu nước, khí phách hiên ngang trước kẻ thù, luôn đặt lợi ích quốc gia, dân tộc lên trên hết, dám nhận trách nhiệm về mình để bảo vệ đồng đội của Anh hùng liệt sĩ Nguyễn Văn Trỗi - một biểu tượng của thế hệ thanh niên Việt Nam thời kỳ kháng chiến chống Mỹ cứu nước.

3. Tổ chức các cuộc tọa đàm, diễn đàn, sinh hoạt văn hóa, văn nghệ ôn lại tấm gương người chiến sĩ cộng sản kiên cường Nguyễn Văn Trỗi gắn với các phong trào thi đua yêu nước ở các cơ quan, đơn vị.

4. Tổ chức giới thiệu, tọa đàm về tác phẩm “Sống như anh” của Trần Đình Vân, tác phẩm thơ "Hãy nhớ lấy lời tôi" của nhà thơ Tố Hữu. Công chiếu lại phim tài liệu “Anh Nguyễn Văn Trỗi sống mãi” và phim truyện “Nguyễn Văn Trỗi” của đạo diễn Bùi Đình Hạc trên Đài Truyền hình Việt Nam và các đài truyền hình Trung ương và các tỉnh, thành phố. Triển lãm ảnh, giới thiệu tư liệu về cuộc đời Anh hùng liệt sĩ Nguyễn Văn Trỗi…

5. Các trường học, nhất là các trường mang tên Nguyễn Văn Trỗi, tổ chức cho học sinh, sinh viên sinh hoạt ngoại khóa ôn lại truyền thống lịch sử và tấm gương cách mạng sáng ngời của Anh hùng liệt sĩ Nguyễn Văn Trỗi; phát động phong trào đọc, tìm hiểu cuốn sách “Sống như Anh” và các tác phẩm văn học, nghệ thuật về Anh hùng liệt sĩ Nguyễn Văn Trỗi; viết bài cảm nhận về tấm gương anh dũng của Anh hùng liệt sĩ Nguyễn Văn Trỗi ở các chi đội, chi đoàn, kết hợp giới thiệu về tấm gương sáng của các thanh niên tiêu biểu thời kỳ chống Mỹ cứu nước; tham quan Bảo tàng lịch sử Quốc gia - nơi lưu giữ các kỷ vật của Anh hùng liệt sĩ Nguyễn Văn Trỗi…, gắn với nêu gương và nhân rộng các điển hình tiên tiến của thanh thiếu niên có thành tích học tập, rèn luyện tốt hiện nay.

6. Các tỉnh, thành phố có các đường phố, trường học, công trình… mang tên Nguyễn Văn Trỗi chỉnh trang, tôn tạo, làm đẹp cảnh quan, môi trường.

III. THỜI GIAN

- Thời gian tổ chức các hoạt động tuyên truyền, giáo dục: Trong tháng 10 và tháng 11/2014.

- Tiếp tục tuyên truyền về tấm gương của người Anh hùng liệt sĩ Nguyễn Văn Trỗi gắn với tuyên truyền kỷ niệm 40 năm Ngày Giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975-30/4/2015).

IV. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

1. Căn cứ vào định hướng nội dung và hình thức tuyên truyền nêu trên, ban tuyên giáo các tỉnh uỷ, thành uỷ, đảng uỷ trực thuộc Trung ương, Trung ương các tổ chức chính trị - xã hội chỉ đạo và hướng dẫn tuyên truyền phù hợp với thực tiễn địa phương, đơn vị.

2. Trung ương Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh hướng dẫn các hoạt động tuyên truyền, giáo dục trong tổ chức đoàn các cấp, Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam, Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh; đặc biệt quan tâm chỉ đạo tuyên truyền trong sinh viên các trường đại học, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp; chỉ đạo các cơ quan báo chí của Trung ương Đoàn viết bài, đăng tin các hoạt động tuyên truyền, giáo dục về Anh hùng liệt sĩ Nguyễn Văn Trỗi.

3. Đài Truyền hình Việt Nam, Đài Truyền hình thành phố Hồ Chí Minh, Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh Quảng Nam xây dựng phóng sự, phỏng vấn các nhân chứng lịch sử về Anh hùng liệt sĩ Nguyễn Văn Trỗi.

4. Các cơ quan báo chí Trung ương và địa phương có kế hoạch tuyên truyền cụ thể bảo đảm thiết thực, hấp dẫn, mang ý nghĩa giáo dục cao.

(Gửi kèm Đề cương tuyên truyền)

TÀI LIỆU TUYÊN TRUYỀN

50 NĂM NGÀY ANH HÙNG NGUYỄN VĂN TRỖI HY SINH

(15/10/1964 - 15/10/2014)

1. Khái quát hoạt động cách mạng của Anh hùng liệt sỹ Nguyễn Văn Trỗi

Nguyễn Văn Trỗi sinh ngày 1/2/1940 tại làng Thanh Quýt, nay là xã Điện Thắng Trung, huyện Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam, trong một gia đình có truyền thống cách mạng. Anh là người thông minh, nhanh nhẹn, siêng năng, học giỏi, được thầy yêu, bạn mến.

Tuổi thơ của Nguyễn Văn Trỗi trải qua nhiều vất vả, từng phải đi làm thuê kiếm sống. Sau đó, anh theo người nhà đến vùng đất Đà Nẵng lao động và tranh thủ học nghề thợ may. Hè năm 1956, Nguyễn Văn Trỗi một mình vào Sài Gòn sinh sống. Ở đây, anh vừa làm thuê để kiếm sống, vừa học nghề điện, sau đó trở thành công nhân Nhà máy điện Chợ Quán.

Khoảng giữa năm 1963, Nguyễn Văn Trỗi gia nhập tổ chức, trở thành một chiến sỹ biệt động Sài Gòn, bước vào đời hoạt động cách mạng, luôn hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao. Đầu năm 1964, anh được cử đến căn cứ Rừng Thơm (Long An) học tập một số chiến thuật đánh giặc. Anh đã sớm nhắm một số mục tiêu như: Cư xá Mỹ ở đường Cao Thắng, tàu hải quân Mỹ đóng ở Bạch Đằng… Có lần anh đã ném lựu đạn làm chết và bị thương mấy tên địch.

Biết tin phái đoàn quân sự cấp cao của Mỹ do Mắc Namara - Bộ trưởng Bộ Quốc phòng dẫn đầu sẽ đến Sài Gòn thị sát chiến trường vào tháng 5/1964, lực lượng của ta liền vạch kế hoạch tiêu diệt Mắc Namara. Với tình yêu quê hương và lòng căm thù giặc sâu sắc nên mặc dù mới cưới vợ được hơn mười ngày, Nguyễn Văn Trỗi vẫn xung phong nhận nhiệm vụ, cùng đồng đội tiến hành cài mìn ở cầu Công Lý (nay là cầu Nguyễn Văn Trỗi, Thành phố Hồ Chí Minh) - nơi dự đoán là Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Mác Namara cùng phái đoàn Mỹ từ sân bay Tân Sơn Nhất về trung tâm Thành phố Sài Gòn sẽ đi qua. Tuy nhiên, khi Nguyễn Văn Trỗi cùng đồng đội mới đặt được quả mìn nặng 8 kg ở cạnh cầu Công Lý, đang chuẩn bị nốt một số công việc còn lại thì không may việc bị bại lộ, anh bị giặc bắt.

Để đảm bảo an toàn hoạt động và tính mạng cho đồng đội, Nguyễn Văn Trỗi kiên quyết không khai mà còn nhận trách nhiệm về mình. Sau một thời gian giam giữ, tra tấn, kẻ thù đưa Nguyễn Văn Trỗi ra xử tại tòa, rồi kết án tử hình. Những ngày cuối cùng của cuộc đời, trước giây phút bị quân thù xử tử, anh vẫn không ngừng đấu tranh với kẻ địch, luôn lạc quan, tin tưởng vào thắng lợi của cách mạng Việt Nam.

Biết tin Nguyễn Văn Trỗi đang chờ ngày thi hành án tử hình ở Sài Gòn, cảm phục trước khí phách chiến đấu của anh, du kích Vênêduêla bắt một trung tá Mỹ ngay trên đường phố Thủ đô Caracat để trao đổi, giải thoát cho anh và tuyên bố nếu chính quyền Việt Nam Cộng hòa xử tử Nguyễn Văn Trỗi, lập tức trung tá Mỹ sẽ bị bắn chết. Tuy đã có sự thỏa thuận, nhưng khi trung tá Mỹ vừa được thả ra thì chính quyền Việt Nam Cộng hòa trở mặt, lật lọng. Chúng hèn hạ xử bắn anh tại trường bắn Khám Chí Hòa, Sài Gòn sáng ngày 15/10/1964.

2. Học tập tấm gương cách mạng sáng ngời của Anh hùng liệt sỹ Nguyễn Văn Trỗi

Lịch sử đấu tranh chống giặc ngoại xâm của dân tộc ta, nhất là trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược, đã có rất nhiều tấm gương anh dũng hy sinh. Các anh không một phút đắn đo khi lấy máu, xương của mình đổi lấy độc lập, tự do cho Tổ quốc, bảo vệ từng tấc đất, giữ vẹn lãnh thổ, biên cương mà ông cha dày công gây dựng, bồi đắp và gìn giữ qua mấy nghìn năm lịch sử trong điều kiện chiến tranh nối tiếp chiến tranh. Nguyễn Văn Trỗi là một trong số những tấm gương tiêu biểu như thế.

Anh không chỉ hành động bất chấp hiểm nguy cài mìn ở cầu Công Lý năm 1964 mà còn thể hiện ý chí và niềm tin sắt đá đến giây phút bị xử tử. Anh không chấp nhận rửa tội mà còn khẳng định chính bọn Mỹ, Ngụy mới là kẻ có tội, là thủ phạm gây ra cảnh xóm làng tan nát, cảnh lầm than chết chóc, cảnh con mất cha, vợ mất chồng. Thời gian ở trong tù, đã chịu bao nhiêu cực hình tra tấn của địch, nhưng anh vẫn luôn luôn giữ vững khí tiết của người cộng sản, bảo vệ cơ sở cách mạng và tìm cách vượt ngục để được tiếp tục chiến đấu. Nhiều lần anh đã nói thẳng vào mặt kẻ thù: Còn giặc Mỹ, không ai có hạnh phúc cả. Câu nói ấy không chỉ gây xúc động trong tuổi trẻ và nhân dân ta mà cả tuổi trẻ và nhân dân tiến bộ trên thế giới. Hạnh phúc đối với anh là chỉ tìm thấy trong chiến đấu, trong đấu tranh cách mạng.

Tuy biết trước sẽ bị tử hình nhưng anh vẫn lạc quan, yêu đời, xem cái chết nhẹ như lông hồng. Tại pháp trường, Nguyễn Văn Trỗi rất bình thản, tinh thần quyết chiến, quyết thắng. Khi chúng bịt mắt anh, anh giật tấm băng đen rồi nói: “Không, phải để tôi nhìn mảnh đất này, mảnh đất thân yêu của tôi”. Giây phút cuối cùng, anh dõng dạc hô to: Hãy nhớ lấy lời tôi/ Đả đảo đế quốc Mỹ/ Đả đảo Nguyễn Khánh/ Hồ Chí Minh muôn năm/ Hồ Chí Minh muôn năm/ Hồ Chí Minh muôn năm!

Ca ngợi tinh thần hy sinh dũng cảm của anh hùng Nguyễn Văn Trỗi, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết: “Vì Tổ quốc, vì nhân dân, liệt sỹ Nguyễn Văn Trỗi đã anh dũng đấu tranh chống đế quốc Mỹ đến hơi thở cuối cùng. Chí khí lẫm liệt của anh hùng Trỗi là một tấm gương hy sinh cách mạng sáng ngời cho mọi người yêu nước, nhất là cho các cháu thanh niên học tập”.

Với những hy sinh, cống hiến cho quê hương, đất nước, năm 1964, Ủy ban Trung ương Mặt trận dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam truy tặng Nguyễn Văn Trỗi danh hiệu Anh hùng các lực lượng vũ trang nhân dân giải phóng và Huân chương Thành đồng hạng nhất. Năm 1995, Đảng và Nhà nước ta truy tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân cho anh.

Sự hy sinh anh dũng của Nguyễn Văn Trỗi là một tấm gương sáng cho hàng triệu trái tim người con yêu nước Việt Nam và bạn bè trên thế giới yêu chuộng hòa bình, bênh vực công lý; góp phần cổ vũ, tăng thêm nghị lực đấu tranh của các anh em đang bị tù đày; khơi dậy ở lớp thanh niên ngày ấy ý chí chiến đấu gan dạ hơn, sôi sục hơn. Lời hô của anh tại pháp trường như tiếng kèn xung trận, thôi thúc, khích lệ cả nước hăng hái xung phong sẵn sàng đánh giặc. Học tập gương chiến đấu của Nguyễn Văn Trỗi, khắp cả nước dấy lên phong trào thi đua, quyết tâm đánh thắng giặc Mỹ cứu nước. Lớp lớp thanh niên trên mọi miền đất nước noi gương anh, đi theo tiếng gọi thiêng liêng của Tổ quốc, xông pha ra mặt trận chiến đấu, góp phần làm nên Đại thắng mùa Xuân năm 1975, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.

Hình tượng Nguyễn Văn Trỗi đã trở thành cảm hứng, nhân vật chính trong nhiều tác phẩm văn học nghệ thuật, gây xúc động lòng người. Đáng kể như bài thơ Hãy nhớ lấy lời tôi của Tố Hữu, bài hát Lời anh vọng mãi ngàn năm của Vũ Thanh, phim tài liệu Anh Nguyễn Văn Trỗi sống mãi và phim truyện Nguyễn Văn Trỗi của đạo diễn Bùi Đình Hạc. Đặc biệt là bút ký Sống như anh của nhà báo Thái Duy (Trần Đình Vân) đã trở thành cuốn sách “gối đầu giường” của biết bao người, được bạn đọc bình chọn là một trong ba cuốn sách có nội dung hay nhất năm 2002 và gần đây được xuất bản sang tiếng Tây Ban Nha… Tượng của Nguyễn Văn Trỗi được dựng lên ở một số công viên. Tên anh được đặt cho nhiều con đường, cây cầu và trường học ở Việt Nam và nước ngoài. Thành đoàn Thành phố Hồ Chí Minh đặt giải thưởng mang tên anh và một sân vận động ở Cuba cũng rất tự hào được mang tên anh.

Anh hùng liệt sỹ Nguyễn Văn Trỗi luôn là tấm gương hy sinh cách mạng sáng ngời cho các thế hệ thanh niên học tập, noi theo, tích cực rèn luyện, phấn đấu đóng góp trí tuệ, sức lực vào công cuộc đổi mới, đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế.