Cách mạng Tháng Tám thành công, cùng với sự ra đời của chính quyền cách mạng, các tổ chức đầu tiên của CAND cũng được thành lập. Được hình thành từ những đội “Tự vệ đỏ” của thời kì Xô Viết Nghệ Tĩnh (1930-1931) đến các đội “Tự vệ công nông”, “Danh dự trừ gian”, “Trinh sát Việt Minh”… trong các cao trào cách mạng, các tổ chức tiền thân của CAND làm nhiệm vụ nắm tình hình địch, chống khủng bố, diệt trừ Việt gian, phản động, tay sai, bảo vệ các cơ quan của Đảng, bảo vệ phong trào cách mạng...

Đấu tranh chống thù trong, giặc ngoài, bảo vệ chính quyền cách mạng non trẻ

Ngày 2/9/1945, lực lượng Liêm phóng bảo vệ an toàn tuyệt đối cuộc mít tinh tại Quảng trường Ba Đình, Hà Nội, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn độc lập, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà. Ở Bắc bộ, được sự ủng hộ của nhân dân, các lực lượng Liêm phóng và Cảnh sát đã nắm vững nguyên tắc, sách lược của Đảng, mưu trí và khôn khéo, kiên quyết trừng trị những tên phản động, dùng biểu tình cách mạng phá tan các cuộc biểu tình phản cách mạng, kịp thời ngăn chặn và bắt sống nhiều tên cầm đầu đảng phái phản động, những tên tay sai của Pháp, Nhật.

Đặc biệt là khám phá thành công vụ án ở số 7 phố Ôn Như Hầu, vây quét 40 trụ sở của Quốc dân đảng ở Hà Nội, bắt hàng trăm tên; dập tắt nhiều vụ bạo loạn của bọn phản động.

Góp phần xứng đáng vào thắng lợi cuộc kháng chiến chống Pháp

Suốt chín năm kháng chiến chống thực dân Pháp, phát huy truyền thống mưu trí, sáng tạo, dũng cảm, ý chí tự lực, tự cường, CAND Việt Nam đã lập nên những chiến công chói lọi trên mặt trận chiến đấu thầm lặng.

Những chiến sĩ tình báo CAND đã thực hiện phương châm “chui sâu leo cao”, vào tận sào huyệt các cơ quan đầu não của Pháp và ngụy quyền, nắm được những nguồn tin quan trọng, phục vụ cơ quan chỉ huy kháng chiến để hoạch định những kế hoạch tiến công tiêu diệt chúng. Điển hình là chiến công của tổ điệp báo A13 đánh đắm thông báo hạm A-mi-ô Đanh-vin, diệt gần 200 sĩ quan và binh lính Pháp ở vùng biển Sầm Sơn, Thanh Hoá.

Trên khắp các chiến trường, lực lượng CAND đã phối hợp với lực lượng Quân báo thực hiện tốt công tác nắm tình hình, bảo vệ bí mật quân sự, bảo vệ an toàn giao thông liên lạc và các cuộc hành quân, trú quân, bảo vệ an toàn lãnh tụ và các cơ quan đầu não; tổ chức phá tề, trừ gian, bao vây kinh tế địch; bắt hầu hết các toán gián điệp, biệt kích... Góp phần thắng lợi 9 năm trường kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp.

Tham gia xây dựng và bảo vệ miền Bắc XHCN, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước

Sau ngày hòa bình lập lại ở miền Bắc, lực lượng CAND đã nhanh chóng chuyển hướng về tổ chức và hành động, đấu tranh dập tắt các vụ nhen nhóm phản động và hoạt động gây bạo loạn của bọn phản cách mạng; trấn áp, bắt giữ, xử lý hàng trăm tội phạm nguy hiểm, góp phần giữ vững an ninh trật tự, bảo vệ miền Bắc XHCN.

Hàng vạn cán bộ, chiến sĩ Công an cùng hàng trăm tấn vũ khí, tài liệu, phương tiện thông tin liên lạc đã được chi viện lực lượng An ninh miền Nam; tổ chức nhiều trận đánh tiêu diệt địch ngay trong sào huyệt của chúng, trấn áp bọn phản động, trừng trị ác ôn; phá tan nhiều kế hoạch tình báo của Mỹ - ngụy.

Điển hình là chuyên án đấu tranh với tổ chức gián điệp C30 do Trần Minh Châu (tức Cập) chỉ huy, bắt 12 đối tượng, khai quật 8 kho vũ khí bí mật. Dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Trung ương Cục và Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam, lực lượng An ninh miền Nam đã đẩy mạnh hoạt động “diệt ác, phá kềm”; phối hợp với các lực lượng vũ trang trên khắp các chiến trường, đồng loạt mở nhiều chiến dịch, bẻ gãy các cuộc tiến công, đưa địch vào thế bị động, bất ngờ, rối loạn và tan rã; bảo vệ tuyệt đối an toàn các cơ quan đầu não, các cuộc hành quân, vận chuyển vũ khí, phương tiện, lương thực; bảo vệ bí mật các kế hoạch và các mũi tấn công chiến lược, góp phần đánh bại các chiến lược “Chiến tranh đơn phương”, “Chiến tranh đặc biệt”, “Chiến tranh cục bộ”, “Việt Nam hóa chiến tranh” của đế quốc Mỹ... góp phần vào đại thắng mùa xuân 1975, thống nhất đất nước.

Xây dựng và bảo vệ Tổ quốc

Ngày 30/4/1975, chiến dịch Hồ Chí Minh toàn thắng, miền Nam hoàn toàn giải phóng, tạo điều kiện cho việc thống nhất đất nước, cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội. 10 năm đầu sau khi giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc (1975-1985), dưới sự lãnh đạo của Đảng, lực lượng CAND đã tích cực tham gia xây dựng và củng cố chính quyền cách mạng ở vùng mới giải phóng, tổ chức quản lý, cải tạo binh lính, nhân viên của chế độ cũ, truy quét tàn quân địch, đấu tranh làm tan rã các tổ chức Fulro, bắt hàng ngàn tên, bóc gỡ hàng trăm khung chính quyền ngầm của địch; bắt gọn hàng trăm toán gián điệp, biệt kích của các thế lực thù địch từ bên ngoài xâm nhập vào Việt Nam; đập tan âm mưu và hoạt động của bọn phản động lưu vong móc nối với bọn phản động trong nước âm mưu gây bạo loạn, lật đổ chính quyền.

Đổi mới các mặt công tác Công an, xây dựng lực lượng CAND ngày càng chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại

Từ năm 1986, đất nước ta tiến hành công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong bối cảnh mô hình chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô và các nước Đông Âu sụp đổ, chủ nghĩa đế quốc và các thế lực thù địch, phản động ráo riết tiến hành chiến lược “Diễn biến hòa bình”, bạo loạn, lật đổ nhằm phủ định sự lãnh đạo của Đảng, xóa bỏ chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam.

Dưới sự lãnh đạo trực tiếp, tuyệt đối và toàn diện của Đảng, lực lượng CAND đã tiến hành đổi mới toàn diện các mặt công tác Công an, trước hết là đổi mới tư duy nhìn nhận đối tượng, đối tác, mở rộng quan hệ quốc tế trong lĩnh vực bảo vệ an ninh trật tự; bố trí lại lực lượng, xây dựng thế trận an ninh vững chắc, đấu tranh ngăn chặn, làm thất bại mọi âm mưu và hoạt động phá hoại của các thế lực thù địch, các phần tử cơ hội, giữ vững ổn định chính trị góp phần vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN.

Trong 30 năm thực hiện công cuộc đổi mới do Đảng khởi xướng và lãnh đạo, lực lượng CAND đã có những bước phát triển mạnh mẽ và đạt được những thành tựu quan trọng: Cùng cả nước vững bước trên con đường cải cách, mở cửa và hội nhập quốc tế, hoàn thành xuất sắc mục tiêu giữ vững ổn định chính trị, xã hội, tạo môi trường đầu tư để phát triển đất nước; đổi mới nhiều chủ trương, đối sách, giải pháp bảo vệ an ninh trật tự, phù hợp xu thế chung của thời đại và hoàn cảnh cụ thể của Việt Nam.

Đấu tranh có hiệu quả với các loại tội phạm, đặc biệt là tội phạm ma tuý, tội phạm sử dụng công nghệ cao, tội phạm kinh tế, môi trường, tham nhũng và hành vi “tự diễn biến”, “tự chuyển hoá” trong nội bộ cán bộ, đảng viên… Bên cạnh đó là tham mưu cho Đảng, Nhà nước gắn kết chặt chẽ hai nhiệm vụ chiến lược là xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; kết hợp an ninh, quốc phòng với kinh tế đối ngoại; phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và toàn dân trong sự nghiệp bảo vệ an ninh Tổ quốc.

Qua 70 năm đồng hành cùng đất nước, lực lượng CAND luôn kiên định, vững vàng bản lĩnh chính trị để bảo vệ Đảng, Nhà nước, chế độ XHCN, bảo vệ cuộc sống bình yên và hạnh phúc của nhân dân; đóng góp xứng đáng vào sự nghiệp giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN; phục vụ đắc lực sự nghiệp đổi mới, xây dựng đất nước ngày càng giàu đẹp, văn minh.