Nguyên Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Văn Ngạnh, người từng công tác tại Đại sứ quán Việt Nam ở Cuba giai đoạn 1974-1977, kể chuyện Chủ tịch Fidel và nhân dân Cuba thức trắng đêm tới Đại sứ quán Việt Nam chúc mừng chiến thắng 30/4 lịch sử. Ngày ấy, tin chiến thắng của Việt Nam khiến cả đất nước Cuba hân hoan. Chủ tịch Fidel Castro cùng hầu hết Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Cuba tới Đại sứ quán Việt Nam để chúc mừng. Nhân dân Cuba cũng xếp hàng thâu đêm suốt sáng để vào Đại sứ quán chúc mừng nhân dân Việt Nam.

Người phiên dịch nhiều sự kiện hoạt động của Fidel liên quan tới Việt Nam, được mệnh danh là “con nuôi của Fidel”, nguyên Thứ trưởng Thường trực Bộ Ngoại giao Nguyễn Đình Bin không kìm nén được những cảm xúc tự nhiên khi nhắc lại kỷ niệm về Chủ tịch Fidel Castro. Nhắc lại một số điểm nhấn trong mối quan hệ giữa Việt Nam và Cuba, trong đó có nhiều điểm mà đồng chí Nguyễn Đình Bin cho rằng, đấy là sự trùng hợp lịch sử, rất có ý nghĩa và không phải ngẫu nhiên.

Năm mươi năm trước, ngày 2/1/1966, tại Quảng trường Cách mạng Cuba, Chủ tịch Fidel Castro đã dõng dạc tuyên bố với thế giới tại Đại hội Đoàn kết các nước Á-Phi-Mỹ La-tinh: “Vì Việt Nam, Cuba sẵn sàng hiến dâng cả máu của mình”.

Ngày 16/9/1973, tới thăm Việt Nam, Chủ tịch Fidel đã phất cao ngọn cờ của Mặt trận Dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam trên vùng đất lửa Quảng Trị với câu nói truyền lửa đầy quyết đoán: “Các đồng chí hãy mang lá cờ vinh quang này cắm giữa Sài Gòn”, để rồi chưa đầy 2 năm sau, lá cờ vinh quang ấy đã phấp phới bay trên Dinh Độc Lập trong ngày Đại thắng 30/4/1975.

Giữa Quảng Trị, Chủ tịch Fidel Castro một lần nữa tuyên bố: “Vì Việt Nam, Cuba sẵn sàng hiến dâng cả máu của mình”.

Cuba cũng là nước đầu tiên thành lập Ủy ban Đoàn kết với miền Nam Việt Nam, là nước đầu tiên công nhận Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam, nâng quy chế ngoại giao, lập đại sứ quán tại mỗi bên.

Thời kỳ đó, ở Việt Nam có hai Đại sứ quán của Cuba. Tại Cuba cũng tồn tại hai Đại sứ quán của Việt Nam. Đó là Đại sứ quán của Việt Nam dân chủ cộng hòa và Đại sứ quán của Chính phủ Cách mạng lâm thời cộng hòa miền Nam Việt Nam.

Trong mỗi thời khắc lịch sử quan trọng của Việt Nam kể từ khi hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao năm 1960, Chủ tịch Fidel luôn ở bên Việt Nam, hết lòng ủng hộ với tất cả tình yêu thương. Bởi vậy, với người dân Việt Nam, Fidel luôn là một tượng đài của tình đoàn kết vượt không gian và thời gian, của tinh thần quốc tế vô sản trong sáng.

Cũng bởi thế, Việt Nam dành nghi thức Quốc tang, đúng vào ngày ở bên kia bán cầu, nhân dân Cuba tiễn đưa vị anh hùng huyền thoại. Sự tri ân đối với những tình cảm đặc biệt mà lãnh tụ Fidel Castro dành cho Việt Nam. Đồng thời cũng bày tỏ sự kính trọng của nhân dân Việt Nam với một vĩ nhân của thời đại.

Trích nguồn: Báo điện tử Chính phủ
Biên tập: Mai Loan, Trung tâm Lưu trữ và Thư viện