Chúng tôi ngược ngàn lên huyện Mường Lát trong những ngày giữa tháng 5, trời nắng như đổ lửa, từng đợt gió Lào phả vào mặt bỏng rát. Dù thời tiết có nhiều bất lợi nhưng lực lượng Công an, các ban ngành, đoàn thể và nhân dân, nhà thầu trên địa bàn vẫn đang chạy đua với thời gian, gấp rút đẩy nhanh tiến độ hoàn thành đồng loạt 600 căn nhà cho các hộ nghèo huyện Mường Lát theo chủ trương của Bộ Công an và Đề án của UBND tỉnh Thanh Hóa để sớm bàn giao cho người dân trước ngày Bầu cử Đại biểu Quốc hội khoá XV và Đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026....

Đích thân Thiếu tướng Trần Phú Hà - Giám đốc Công an tỉnh Thanh Hoá và Đại tá Nguyễn Quang Huy, Phó Giám đốc Công an tỉnh đã trèo lên từng quả đồi nơi có những ngôi nhà màu ghi xanh đã được dựng xong, mặc dù chưa được bàn giao nhưng chủ nhân được hưởng thụ những ngôi nhà ấy đã rất háo hức dọn vào ở. Đồng chí Giám đốc Công an tỉnh đã kiểm tra từng chi tiết nhỏ của ngôi nhà và chỉ đạo nhà thầu phải thực hiện việc dựng nhà một cách cẩn thận, chắc chắn. 

2 tháng trước đây, ngay sau khi có chủ trương xây dựng 600 căn nhà tặng những hộ nghèo của huyện Mường Lát; các cấp cùng với các ban, ngành, đoàn thể và cả hệ thống chính trị tỉnh Thanh Hóa đã nhanh chóng vào cuộc để hiện thực hóa đề án một cách “Sớm nhất, nhanh nhất, chất lượng nhất”… 

Bộ trưởng Tô Lâm mong muốn với những ngôi nhà mới, các hộ gia đình có chỗ ở kiên cố, ổn định, yên tâm lao động, sản xuất.

Tất cả các căn nhà được xây dựng trên địa bàn huyện Mường Lát đều đảm bảo tiêu chuẩn 3 cứng: “Nền cứng, mái cứng, vách cứng” theo mẫu thiết kế của Bộ Công an. Nhà rộng 36m² được làm từ các loại vật liệu chất lượng tốt, có độ bền tối thiểu là 25 năm; “ấm về mùa đông, mát về mùa hè”, phù hợp với nhu cầu sử dụng, phong tục tập quán của người dân địa phương; đồng thời có khả năng chịu được các tác động của thời tiết, khí hậu và thiên tai khắc nghiệt ở huyện miền núi Mường Lát.  

Một niềm vui, sự xúc động, đồng thời cũng là vinh dự to lớn của đồng bào các dân tộc Mường Lát là trong buổi lễ trao tặng nhà mẫu và kinh phí hỗ trợ xây dựng 600 căn nhà cho các hộ gia đình có hoàn cảnh khó khăn trên địa bàn huyện, đoàn đại biểu do Đại tướng Tô Lâm - Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an cùng với lãnh đạo tỉnh Thanh Hóa và huyện Mường Lát đã về tận vùng biên giới xa xôi này để chung vui cùng bà con.

Phát biểu tại buổi lễ, Bộ trưởng Tô Lâm đã nhấn mạnh: “Với truyền thống đạo lý “Thương người như thể thương thân” của dân tộc ta, trong những năm qua, thực hiện chủ trương của Đảng, Nhà nước; Bộ Công an luôn hết sức quan tâm, hướng tới việc chăm lo, nâng cao chất lượng cuộc sống người nghèo, người gặp khó khăn, hoạn nạn trên cả nước nói chung và địa bàn huyện Mường Lát nói riêng…”

Bộ trưởng mong muốn với những ngôi nhà mới, các hộ gia đình có chỗ ở kiên cố, ổn định, yên tâm lao động, sản xuất, vươn lên trong cuộc sống, tích cực tham gia phong trào toàn dân bảo vệ An ninh Tổ quốc tại địa phương. 

Bên cạnh đó, Bộ trưởng Tô Lâm cũng yêu cầu các đơn vị trực thuộc Bộ Công an và Công an tỉnh Thanh Hóa tiếp tục tiến hành những công đoạn còn lại một cách khẩn trương nhất, sớm hoàn thành dự án nhằm góp phần xây dựng bản làng, quê hương Mường Lát ngày càng phát triển, cuộc sống bà con ngày càng ấm no, hạnh phúc. Để những căn nhà có được chất lượng tốt, hoàn thành đúng tiến độ đã đề ra, Bộ trưởng Tô Lâm đã dành sự quan tâm đặc biệt đối với dự án này, thường xuyên nhắc nhở các đơn vị liên quan thực hiện chương trình một cách nhanh chóng, khẩn trương và hiệu quả nhất. 

Tuy điều kiện giao thông ở Mường Lát còn nhiều khó khăn, từ nhà này sang nhà khác nhiều khi cách nhau vài cây số đường rừng, đèo dốc, phần nhiều là phải đi bộ, nhưng các đồng chí trong Ban Giám đốc Công an tỉnh thường xuyên trực tiếp xuống tận từng điểm thi công để đôn đốc, kiểm tra theo dõi tiến độ và chất lượng công trình, động viên anh em làm việc khẩn trương, tích cực, để bà con nhanh chóng có nhà mới, sớm ổn định cuộc sống...  

Gia đình chị Lò Thị Tuyên (39 tuổi), dân tộc Thái, ở bản Poọng, xã Tam Chung, 1 trong 7 gia đình đầu tiên được lựa chọn làm nhà mẫu đợt đầu. Mất cả chồng và nhà trong trận lũ lịch sử càn quét cả bản vào năm 2018; trước đây, 7 người trong gia đình gồm: chị Tuyên, bố mẹ chồng đã già, 1 đứa cháu, và 3 con nhỏ phải chen chúc trong 2 căn chòi chật hẹp, chắp vá tạm bợ bằng những tấm bạt và phên tre nứa. Cuộc sống thiếu trước hụt sau, nên với người phụ nữ này, mong muốn có một ngôi nhà chắc chắn để “an cư lạc nghiệp” là ước mơ quá xa xôi. Nhưng giờ đây, được Bộ Công an và các ban ngành quan tâm, “hiện thực hóa” giấc mơ ấy, chị Tuyên đã vô cùng hạnh phúc và không cầm được nước mắt. 

Người dân vui mừng vì có một ngôi nhà chắc chắn để “an cư lạc nghiệp”.

Hay gia đình chị Hơ Thị Dính (50 tuổi), ở bản Pù Ngùa, xã Pù Nhi, (dân tộc Mông) cũng vui mừng không kém. Chồng mất sớm, để lại cho chị một người con gái bị khuyết tật bẩm sinh (chân, tay bị liệt, khó khăn trong vận động) nên cuộc sống hết sức vất vả. Cả 2 mẹ con sống cheo leo trong căn nhà lợp bờ lô xi măng, vách nứa tít lưng chừng đồi đã xuống cấp trầm trọng, có thể sập bất cứ lúc nào. Được hỗ trợ làm nhà mới, lại được cán bộ Công an, Biên phòng và bà con đến giúp tháo dỡ nhà cũ, chị Dính vui mà mắt cứ ướt nhòe.

Nhiều hộ gia đình sốt sắng dọn ngay vào nhà mới. Ông Vi Văn Thoăn (74 tuổi), ở bản Nàng 1, xã Mường Lý, huyện Mường Lát là hộ đầu tiên trong số 84 hộ của xã Mường Lý được Bộ Công an hỗ trợ làm nhà. Ông có 2 người con đều bệnh tật, không có khả năng lao động, 2 ông bà già yếu nên không có điều kiện làm nhà, phải sống tạm bợ trong căn nhà lợp lá dột nát trong bản.

Ngày 17/3/2021, sau nhiều ngày được các lực lượng chức năng, bà con xung quanh hỗ trợ, căn nhà của ông bà đã hoàn thiện, không thể chờ thêm, ông bà liền thu dọn đồ đạc vào căn nhà mới để ở. Ông Vi Văn Thoăn xúc động nói: "Không ngờ đến cái tuổi gần đất, xa trời rồi chúng tôi lại được ở trong căn nhà đẹp, chắc chắn như vậy. Tôi rất cám ơn cấp trên đã quan tâm, hỗ trợ vợ chồng tôi làm căn nhà này, từ nay chúng tôi không phải lo lắng khi nắng, mưa nữa”.

Đón chúng tôi với cái bắt tay ấm nồng, Thượng tá Trương Văn Dũng, Trưởng Công an huyện Mường Lát nói: "Nhiều ngày nay, cán bộ, chiến sĩ Công an huyện Mường Lát đang căng mình cả ngày, lẫn đêm làm căn cước công dân có gắn chíp cho nhân dân để kịp tiến độ. Khi có chủ trương của Bộ Công an, của tỉnh, Công an huyện đã họp bàn, thống nhất và bố trí cán bộ một cách hợp lý để phối hợp với chính quyền, các lực lượng chức năng giúp các hộ dân xây dựng nhà mẫu để tham khảo, rút kinh nghiệm trong xây dựng đồng loạt 600 căn nhà. Song song với đó, chúng tôi còn chia nhau để cùng phối hợp với các cơ quan của Huyện ủy, UBND huyện và các xã, thị trấn rà soát, đánh giá lại các hộ gia đình thuộc diện hỗ trợ làm nhà một cách chính xác, đúng đối tượng.

Tại gia đình anh Va Văn Dế, ở Lốc Há, xã Nhi Sơn, một trong những gia đình được lựa chọn làm nhà mẫu theo chủ trương của Bộ Công an, rất đông người đã có mặt ở đây để giúp đào và đổ móng căn nhà mới. Là người dân tộc Mông, cả 2 vợ chồng đều có biểu hiện không bình thường, lãng tai, khó giao tiếp, từ xưa đến nay chỉ ở nhà nền đất nên mọi thứ với gia đình đều mới mẻ.

Đại úy Hơ Văn Cô, Trưởng Công an xã Nhi Sơn cho biết: "Xã chúng tôi có 5 đồng chí, ngoài phân công cán bộ trực tiếp dân tại đơn vị, mấy ngày nay chúng tôi đều có mặt tại đây để tham gia cùng với cán bộ, chiến sĩ tăng cường của Công an huyện, Đồn Biên phòng Pù Nhi, chính quyền và đoàn viên thanh niên xã giúp gia đình anh Va Văn Dế chuẩn bị mặt bằng, làm móng nhà, vận chuyển kết cấu linh kiện nhà tiền chế và cùng đơn vị thi công dựng nhà cho gia đình anh. 

Vừa nói Đại úy Hơ Văn Cô vừa đẩy xe bê tông đầy ắp, sóng sánh dưới ánh mặt trời xiên qua ngọn núi trước nhà anh Dế. Không ai bảo ai, người thì đào móng, người khuân gạch, trộn hồ, người thì thoăn thoắt xây trát. Chỉ trong một ngày khẩn trương, với sự giúp đỡ của các lực lượng chức năng, móng nhà của gia đình anh Dế đã được xây dựng chắc chắn, với 8 trụ bê tông được đổ sâu quanh móng, nền nhà cũng được đổ bê tông chắc chắn, phẳng phiu.

Cũng như xã Nhi Sơn, chính quyền địa phương, các đơn vị thi công, các lực lượng chức năng ở 8 xã, thị trấn trên địa bàn huyện đều quyết tâm rất cao, nỗ lực vượt khó, huy động sức người, phương tiện cố gắng hoàn thành xây dựng những căn nhà mẫu trước tiến độ đề ra. 

Thiếu tá Phan Hồng Khoái, Phó Trưởng Công an huyện Mường Lát nhiều ngày nay cũng có mặt tại các xã, thị trấn để kiểm tra, giám sát, đôn đốc cán bộ, chiến sĩ tham gia giúp dân cho biết: "Đơn vị đã tăng cường 35 cán bộ, chiến sĩ (chủ yếu là đoàn viên, thanh niên) với hàng trăm ngày công xuống các xã, thị trấn phối hợp với các lực lượng tại chỗ và bà con nhân dân hỗ trợ các gia đình làm móng, dựng nhà. Trên tinh thần tự nguyện, hỗ trợ ngày công là chính nên cán bộ, chiến sĩ chúng tôi tự túc mang theo lương thực, thực phẩm, tự túc ăn uống để tránh phiền hà đến bà con". 

Tại xã Trung Lý, 2 căn nhà mẫu của gia đình bà Thào Thị Dua và anh Vàng A Lòng cũng đã được các lực lượng chức năng, đơn vị thi công ngày, đêm khẩn trương hoàn thiện. Mấy ngày hôm nay, anh Lòng cũng mong ngóng không kém. Khi căn nhà đã thành hình, thành hài, anh đi ra, đi vào ngắm nghía, kiểm tra rất cẩn thận, vừa đóng mở cánh cửa sổ bên hông nhà, anh hồ hởi cho biết: "Căn nhà rất đẹp, rất chắc chắn. Từ trước đến nay vợ chồng tôi chỉ ở nhà nền đất, giờ được ở trong căn nhà có nền bê tông sạch sẽ, gọn gàng, thoáng mát như thế này, thật là lâu nay chúng tôi chưa dám nghĩ đến".

Là hàng xóm của anh Lòng, anh Phàng A Chồng cũng nhiều ngày nay sang góp sức, góp công giúp vợ chồng anh Lòng làm nhà mới. Ban đầu, anh cũng như nhiều người còn chưa biết căn nhà được hỗ trợ sẽ như thế nào, có đảm bảo không? Nhưng khi căn nhà dần hoàn thiện, thấy đẹp và rất chắc chắn nên anh cũng rất thích. Anh cho biết: "Tôi thấy các hộ được làm nhà là rất đúng, mình cũng khổ, nhưng anh Lòng, chị Dua thì còn khổ hơn. Mới đầu thấy bảo làm căn nhà này có hơn 50 triệu, tôi cũng chưa tin lắm. Nhưng giờ căn nhà đã hoàn thiện, rất đẹp, rất chắc chắn, bà con chúng tôi ai cũng đều phấn khởi và rất thích". 

Ông Hà Văn Ca, Bí thư Huyện ủy Mường Lát cho biết: "Thời gian không còn nhiều, để xây dựng cùng lúc cả 600 căn nhà như vậy cần rất nhiều nhân công, vật lực. Vì vậy, ngoài sự hỗ trợ của các lực lượng chức năng của tỉnh, chúng tôi cũng đã chỉ đạo các lực lượng, các xã, thị trấn trên địa bàn huyện huy động lực lượng và nhân dân khắc phục khó khăn để đẩy nhanh tiến độ hoàn thành sớm những căn nhà còn lại để bàn giao cho người dân. 

Trước mắt, cùng đẩy nhanh tiến độ xây dựng nhà, chúng tôi sẽ tập trung tuyên truyền cho nhân dân nắm, hiểu rõ chủ trương của Bộ Công an, nhà tài trợ vì đây là một hình thức hỗ trợ từ nguồn vốn xã hội hóa giúp các hộ nghèo hiện chưa có, hoặc đã có nhà ở nhưng nhà ở tạm bợ, hư hỏng, dột nát, có nguy cơ sập đổ… có được những căn nhà mới chắc chắn, an toàn hơn, chung tay cùng nhà nước giúp nhân dân ổn định cuộc sống, xóa đói, giảm nghèo…"

Xã Trung Lý, huyện Mường Lát là địa bàn có nhiều khó khăn, cả xã có 1.290 hộ, trên 6.500 nhân khẩu, trong đó 4.598 nhân khẩu là dân tộc Mông; có 688 hộ (chiếm 53,33% số hộ) là hộ nghèo; 547 hộ, với 2.989 nhân khẩu theo đạo, đời sống nhân dân còn rất nhiều khó khăn, tình hình an ninh, trật tự tiềm ẩn các yếu tố phức tạp. Đợt này, xã Trung Lý có 127 hộ, ở 15 bản (4 bản người Thái, 11 bản người Mông) được hỗ trợ làm nhà theo chủ trương của Bộ Công an và nhà tài trợ nên cấp ủy, chính quyền xã rất phấn khởi. 

“Khi Bộ Công an có chủ trương, xã đã đưa ra họp dân ở từng bản để đánh giá, bình xét các hộ gia đình. Sự hỗ trợ của Bộ Công an và nhà tài trợ sẽ là động lực để bà con nhân dân “an cư, lạc nghiệp”, cùng cấp ủy - chính quyền xã xóa đói, giảm nghèo, ổn định đời sống nhân dân, cùng nhau giữ vững an ninh, trật tự nơi biên cương của Tổ quốc”, đồng chí Ngân Thị Vân, Phó Bí thư thường trực, Chủ tịch HĐND xã Trung Lý chia sẻ.

Ngoài căn nhà trị giá hơn 50 triệu đồng, 600 hộ nghèo ở huyện Mường Lát còn được trao tặng sổ bảo hiểm xã hội để bà con có cơ hội tiếp cận với chính sách an sinh xã hội, đảm bảo cuộc sống khi tuổi già sức yếu, không còn khả năng lao động. Bên cạnh ngôi nhà thì đó cũng là món quà hết sức ý nghĩa đối với người dân nơi đây.  

Đến Mường Lát hôm nay, chúng tôi thấy núi rừng, đất trời biên giới thật sự khởi sắc hơn xưa, bởi có sự hiện diện của những ngôi nhà mới được xây dựng giữa bản làng bình yên. Còn với người dân nơi đây, dự án “600 ngôi nhà” thật sự là một giấc mơ đẹp. Bà con vô cùng biết ơn Bộ công an, lãnh đạo tỉnh cùng các nhà tài trợ, lực lượng vũ trang và mọi tầng lớp nhân dân đã chung tay góp sức “hiện thực hóa” trọn vẹn ước mơ ấy. Họ bảo với chúng tôi “Đây là những ngôi nhà của ý Đảng, lòng dân”.