Tại cuộc gặp cấp cao đầu tiên trong vòng 3 năm qua, lãnh đạo ba nước: Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc đã nhất trí "khôi phục hoàn toàn" cơ chế hợp tác ba bên, đồng thời tạm bỏ qua bất đồng để dành thời gian bàn về các vấn đề an ninh và thương mại.

Theo Tân Hoa xã, Hội nghị cấp cao ba bên lần thứ 6 giữa Trung Quốc, Hàn Quốc và Nhật Bản đã diễn ra tại thủ đô Xơ-un của Hàn Quốc ngày 1-11. Đây là cuộc gặp đầu tiên giữa lãnh đạo của ba nước láng giềng Đông Bắc Á trong vòng hơn 3 năm qua. Cuộc gặp thượng đỉnh này trước đây vẫn được tổ chức thường niên, gần nhất là vào năm 2012, nhưng sau đó bị tạm ngừng do những tranh cãi về lãnh thổ cũng như lịch sử.

Lãnh đạo ba nước Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc tại cuộc gặp ở Xơ-un ngày 1-11.

Hội nghị lần này có sự tham dự của Tổng thống nước chủ nhà Pắc Cưn Hê (Park Geun-Hye), Thủ tướng Nhật Bản Sin-dô A-bê (Shinzo Abe) và Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường (Li Keqiang).

Điểm nhấn trong cuộc gặp cấp cao kéo dài 90 phút này là ba nhà lãnh đạo đã nhất trí nối lại hội nghị thượng đỉnh ba bên thường niên và lên kế hoạch gặp nhau tại Nhật Bản vào năm tới, đồng thời kêu gọi tăng cường hợp tác tại Đông Bắc Á. Các nhà lãnh đạo của Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc cho rằng cần phải tạm thời gạt sang một bên những khúc mắc lịch sử để hướng tới tương lai, cụ thể là để thảo luận những mối quan tâm chung về an ninh và thương mại. “Chúng tôi chia sẻ quan điểm rằng hợp tác ba bên đã được khôi phục hoàn toàn nhân dịp hội nghị thượng đỉnh này”, AFP dẫn thông cáo chung đưa ra sau hội nghị.

Phát biểu khi bắt đầu cuộc họp, Tổng thống Hàn Quốc Pắc Cưn Hê nói: “Tôi hy vọng ba nước chúng ta sẽ tiến bước trên con đường cùng tồn tại và hợp tác”. Theo bà Pắc Cưn Hê, bất chấp các cuộc tranh cãi liên quan đến các vấn đề chính trị và an ninh đang cản trở Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc phát huy tối đa tiềm năng hợp tác, ba nước láng giềng này vẫn đang làm sâu sắc thêm sự phụ thuộc lẫn nhau về mặt kinh tế. Tổng thống Hàn Quốc cũng nhất trí phối hợp với lãnh đạo Trung Quốc và Nhật Bản để hướng tới hoàn thiện Hiệp định đối tác kinh tế toàn diện (RCEP).

Về phần mình, Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường cho rằng, cuộc họp tại Xơ-un lần này là bước đi ban đầu hướng tới sự hợp tác ba bên, nhưng cũng nói rõ rằng, sự hợp tác này cần phải được thực hiện dựa trên việc giải quyết các vấn đề nhạy cảm, trong đó có cả các vấn đề liên quan đến lịch sử. Được biết, ông Lý Khắc Cường cũng đã hối thúc các cơ quan lập pháp của Trung Quốc và Hàn Quốc tăng cường trao đổi và hợp tác để tạo sinh lực mới cho sự phát triển toàn diện các mối quan hệ Trung-Hàn.

Trong khi đó, Thủ tướng Nhật Bản Sin-dô A-bê kêu gọi các nhà lãnh đạo ba nước góp phần đẩy nhanh đà tăng cường sự hợp tác ba bên.

Hãng tin Yonhap cho hay, tại cuộc gặp nói trên, lãnh đạo ba nước cũng cam kết nỗ lực nhằm nhanh chóng nối lại cuộc đàm phán sáu bên liên quan đến chương trình hạt nhân của Triều Tiên. “Chúng tôi đã quyết định cùng nhau nỗ lực nhằm sớm nối lại các cuộc đàm phán sáu bên”, Tổng thống Hàn Quốc Pắc Cưn Hê phát biểu sau cuộc họp.

Đàm phán 6 bên liên quan đến chương trình hạt nhân của Triều Tiên, với sự tham gia của Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Mỹ, Nga và Triều Tiên, đã bị gác lại từ năm 2008.

Ngoài ra, trong tuyên bố chung được đưa ra sau cuộc gặp, ba nhà lãnh đạo cũng nhấn mạnh rằng, Trung Quốc, Hàn Quốc và Nhật Bản “phản đối bất kỳ hành động nào có thể gây ra tình trạng căng thẳng trên Bán đảo Triều Tiên hay vi phạm các nghị quyết có liên quan của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc”.