Chủ tịch Duma Quốc gia (tức Hạ viện Nga) Sergei Naryshkin, ngày 21/5, tuyên bố Moscow sẵn sàng chuẩn bị cho chuyến thăm của Tổng thống Nga Vladimir Putin tới Nhật Bản, đồng thời lưu ý rằng, sự ủng hộ của Tokyo trong vấn đề này là “thực sự cần thiết”.

Chủ tịch Duma Quốc gia (Hạ viện Nga) Sergei Naryshkin.

Phát biểu trước phóng viên tại thủ đô Tokyo, ông Naryshkin nhấn mạnh, những nỗ lực liên quan tới các mối quan hệ song phương không thể được thực hiện một cách đơn lẻ mà cần tới sự ủng hộ từ phía đối tác. “Chúng tôi sẵn sàng tiến lên phía trước. Chúng tôi hy vọng rằng Tokyo cũng sẽ quyết tâm cùng chúng tôi thực hiện các kế hoạch này” – quan chức Nga nói.

Theo đánh giá của ông Naryshkin, chuyến thăm của Tổng thống Nga Vladimir Putin tới Nhật Bản – nếu trở thành sự thật, sẽ tạo ra một “bước đột phá quan trọng” trong quan hệ giữa Moscow và Tokyo. Tuy nhiên, đại diện trên của Nga cũng lưu ý rằng “tiến trình này cần tới rất nhiều công việc chuẩn bị”.

Tuyên bố trên được ông Naryshkin đưa ra ngay sau khi Phó Chủ tịch đảng Dân chủ tự do (LDP) cầm quyền tại Nhật Bản, ông Masahiko Komura, ngày 20/5 hy vọng rằng Tổng thống Putin sẽ tới thăm Nhật Bản nhằm thảo luận về cuộc tranh cãi chủ quyền giữa hai nước đối với bốn hòn đảo phía Bắc Hokkaido (Nhật Bản) mà Moscow gọi là quần đảo Nam Kuril, còn Tokyo gọi là vùng lãnh thổ phương Bắc.

Phát biểu trong cuộc tiếp xúc với ông Naryshkin tại Tokyo, ngày 20/5, phó Chủ tịch LDP đã tỏ rõ thiện chí của Tokyo nhằm giải quyết quan hệ tranh chấp chủ quyền đối với quần đảo Nam Kuril/vùng lãnh thổ phương Bắc, để hướng tới việc hai nước có thể ký kết một Hiệp ước hòa bình sau 70 năm thế chiến thứ II kết thúc. “Chúng tôi mong muốn được ký kết một Hiệp ước hòa bình và giải quyết mối quan hệ tranh chấp lãnh thổ với Nga. Chính vì thế, chúng tôi rất hoan nghênh Tổng thống Nga Vladimir Putin tới thăm Nhật Bản” – ông Komura nói, đồng thời lưu ý thêm rằng Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe “đang rất nghiêm túc” trong quyết định mời ông Putin tới Nhật Bản.

Trong dịp gặp gỡ tại Sochi (Nga) hồi tháng 2/1014, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe và ông Putin đã nhất trí về việc Tổng thống Nga thực hiện chuyến thăm tới Nhật Bản vào mùa thu năm 2014. Tuy nhiên, kế hoạch này đã không thể trở thành sự thật do quan hệ căng thẳng giữa hai nước đã có dấu hiệu gia tăng sau khi Tokyo hưởng ứng các lệnh trừng phạt của Mỹ và Liên minh châu Âu nhằm vào Nga liên quan tới cuộc khủng hoảng Ukraine. Chính vì thế, chuyến thăm này của ông Naryshkin tới Tokyo không chỉ được đánh giá là một dấu hiệu “tan băng” trong quan hệ Nga - Nhật mà còn tạo tiền đề cho chuyến thăm tương lai của Tổng thống Putin tới Nhật Bản.

Trong một tuyên bố đưa ra hồi tuần trước, Tổng thống Putin nhấn mạnh Moscow không thay đổi lập trường đối với quần đảo Nam Kuril/vùng lãnh thổ phương Bắc, tuy nhiên khẳng định thiện chí sẵn sàng tiếp tục theo đuổi đối thoại với Nhật Bản về vấn đề này.

Những tuyên bố mang tính thiện chí từ Nga và Nhật Bản cho thấy, hai nền kinh tế thuộc top đầu thế giới này đang theo đuổi xu hướng ngoại giao chung trên thế giới hiện nay, đó là sẵn sàng gạt bỏ những bất đồng kéo dài xung quanh các vấn đề quốc tế lớn và giải quyết tranh chấp chủ quyền lãnh thổ thông qua cơ chế đối thoại để hướng tới tương lai cùng cải thiện các mối quan hệ song phương. Đây không phải là một mục tiêu có thể đạt được trong “một sớm một chiều”, song chí ít, những quyết tâm mang tính “thiện chí” mà cả Tokyo và Moscow đang theo đuổi cũng đủ lý do để dư luận có thể đặt niềm tin vào “một sự khởi đầu tốt đẹp”.