Khi người dân chung sức, đồng lòng

Vượt gần 80 km đường rừng quanh co, chúng tôi đến Lục Yên (Yên Bái) vào ngày giữa hạ oi nồng. Quốc lộ 70 từng là cung đường huyết mạch nối các tỉnh dưới xuôi với một số tỉnh Tây Bắc, một thời tấp nập người xe qua lại, sau khi cao tốc Nội Bài- Lào Cai đi vào hoạt động, bỗng trở thành con đường bị bỏ quên, thi thoảng lắm mới có vài chuyến xe liên huyện đi qua...

"Thời gian gần đây cung đường độc đạo này lại trở thành nơi các đối tượng phạm tội ở Lào Cai, Lai Châu và một số tỉnh lân cận trốn chạy sau khi gây án. Tội phạm có đủ loại, cướp có, trộm cắp tài sản cũng có nhưng đối tượng đều như không qua khỏi Lục Yên".

Câu nói của Thượng tá Bùi Việt Hùng, Trưởng Công an huyện Lục Yên cắt ngang dòng suy nghĩ của chúng tôi. Và những câu chuyện của vị Trưởng Công an huyện trong chuyến công tác đặc biệt này khiến con đường dài bỗng như ngắn lại.

"Xuất phát từ tình hình thực tiễn trên địa bàn, đối tượng sau khi gây án trốn chạy trên quốc lộ 70 đều đi qua các xã của huyện Lục Yên, lực lượng Công an huyện đã phối hợp với Công an các xã xây dựng phương án bắt giữ tội phạm", Trưởng Công an huyện Lục Yên nói với chúng tôi.

Việc bắt giữ tội phạm được triển khai theo phương án từ thấp đến cao. Khi nhận thông tin, ở tuyến thứ nhất, người dân và lực lượng Công an xã sẽ rải rơm, rác; tuyến thứ hai, dùng que và gậy để đối tượng giảm tốc độ; tuyến thứ ba, sẽ chốt chặn bằng xe ôtô, tổ chức truy bắt đối tượng.

Vì thế, ngay khi nhận được thông tin, nhân dân phối hợp với lực lượng Công an triển khai thành công các phương án, bắt giữ được nhiều đối tượng phạm tội. 

Trưởng Công an huyện Lục Yên chỉ tay lên những dãy núi nối tiếp nhau từ đỉnh này sang đỉnh khác phía xa xa nói với chúng tôi: “Đỉnh núi cao như vậy mà khi bị lực lượng Công an truy đuổi, các đối tượng đều bỏ trốn lên đó. Nếu không có sự đồng sức, đồng lòng của người dân thì chẳng thể bắt được tội phạm. Cũng ngay tại địa điểm này, người dân phối hợp với lực lượng Công an vừa bắt giữ đối tượng cướp tài sản liều lĩnh...".

Anh kể lại: Khoảng 12h30 ngày 7-1, tôi cùng anh em vừa từ địa bàn trở về thì nhận thông báo của Công an xã Tân Lĩnh về vụ cướp tài sản xảy ra trên tỉnh lộ 171, đoạn thuộc thôn 3, xã Tân Lĩnh.

Thông tin ban đầu cho biết có hai đối tượng gồm một nam, một nữ đi trên một chiếc xe máy, vừa thực hiện vụ cướp giật tài sản của chị Hoàng Thị Kiên (trú tại thôn Trung Tâm, xã Tân Lĩnh, huyện Lục Yên).

 Đối tượng sau khi gây án đã bỏ chạy về hướng xã Tô Mậu... Khi ấy, Công an các xã Tân Lĩnh, Tô Mậu, Khánh Hòa, An Lạc, Minh Chuẩn (Lục Yên) cùng với người dân sinh sống ở các địa bàn hai đối tượng nghi vấn có thể đi qua đã thực hiện các phương án vây bắt tội phạm.

Đồng chí Hoàng Văn Chương, Trưởng ban Công an xã Tô Mậu đã yêu cầu anh Hoàng Văn Chèo, một người dân sinh sống ở gần đường, làm nghề sửa chữa xe máy điều khiển chiếc xe tải quay ngang ra đường rồi dùng gỗ làm vật cản...

Từ phía xa, tiếng động cơ xe máy vang lên và ngày càng gần hơn ở vị trí lập chốt, trên xe có một đôi nam nữ nhưng chưa ai dám khẳng định đó là đối tượng gây án.

Gần đến vị trí lập chốt, chiếc xe đi chậm lại rồi bất ngờ quay đầu bỏ chạy. Khi ấy, Trưởng Công an xã Tô Mậu đã tri hô người dân, người thì dùng ôtô, người thì xe máy đuổi theo hai đối tượng...

Có khoảng 300 người dân đã cùng với chúng tôi truy đuổi tội phạm. Sau khi bị dồn đuổi, hai đối tượng bỏ phương tiện, chạy lên khu đồi rừng có diện tích khoảng 80ha, thuộc địa bàn thôn Làng Chang, xã Tô Mậu.

Người dân 5 xã gồm Tô Mậu, Khánh Hòa, Minh Chuẩn, An Lạc và Tân Lĩnh đã bố trí các chốt chặn theo hướng mà hai đối tượng có thể đi qua. 4 giờ nỗ lực mà kết quả vẫn không như mong đợi nhưng họ vẫn không nản chí.

Nhận định đối tượng không thể đi xa nên Thượng tá Bùi Việt Hùng đã "tương kế, tựu kế" đối phó với bọn chúng. Quả đúng như phán đoán của anh, sau khi các lực lượng gồm Công an và người dân xuống núi, hai đối tượng cũng mò xuống tìm đồ ăn.

Khi đến bờ sông Chảy, chúng gặp ông Lý Kim Sơn đang đánh cá, liền ngỏ ý nhờ người này đưa qua sông. Do được thông báo về vụ cướp và đặc điểm của đối tượng nghi vấn nên ông Sơn đã đưa ra nhiều lý do, để đối tượng đồng ý đi bằng đường bộ rồi tìm cách kéo dài thời gian với lý do về lấy xe máy để thông báo cho lực lượng Công an.

Suốt cả một buổi chiều không có gì vào bụng, hai đối tượng trong lúc chờ đợi đã tìm vào quán nhà ông Chương Văn Vinh để mua đồ ăn và nước uống...

Trong lúc này, Công an huyện Lục Yên phối hợp với Công an xã Tô Mậu, người dân thôn Làng Chang đã triển khai lực lượng bắt giữ đối tượng là Dương Văn Thuyền (24 tuổi, ở xã Vĩnh Phúc, huyện Bắc Quang, tỉnh Hà Giang) và Giang Thị Huyền Trang (22 tuổi, ở xã Thái Niên, huyện Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai).

Người dân dũng cảm đấu tranh với cái ác, cái xấu

Bộc bạch với chúng tôi, Thượng tá Bùi Việt Hùng, Trưởng Công an huyện Lục Yên cho biết: Ý tưởng xây dựng tuyến vững mạnh về an ninh trật tự trên quốc lộ 70 trước hết xuất phát từ yêu cầu đấu tranh trấn áp tội phạm trên địa bàn, đòi hỏi phải có sự gắn kết giữa các tuyến...

Nhưng cao hơn chính là sự an toàn cho những người dân tham gia truy bắt. Trước khi mô hình được triển khai, người dân phối hợp với lực lượng Công an đã bắt giữ thành công nhiều đối tượng phạm tội.

Trường hợp Đặng Văn Hùng (trú tại huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái), kẻ gây ra vụ thảm án kinh hoàng cùng lúc cướp đi mạng sống của 4 người thân trong một gia đình là một ví dụ.

Nhờ sự mưu trí, cảnh giác và dũng cảm của người dân, kẻ thủ ác đã bị bắt giữ khi đang tìm đường trốn chạy. Rồi còn phải kể đến các đối tượng ở tỉnh ngoài; những kẻ manh động, liều lĩnh sử dụng hung khí để gây án như Nguyễn Văn Huấn (trú tại huyện Bảo Hà, tỉnh Lào Cai)... 

Trong quá trình trốn chạy, hầu hết các đối tượng này đều tránh né rất nhiều chốt chặn nhưng cuối cùng vẫn bị người dân bắt giữ. Như vậy là người dân không sợ kẻ xấu, cũng không sợ cái ác, nhưng phải làm gì để phát huy được tinh thần dũng cảm của người dân mà vẫn phải đảm bảo an toàn cho họ, trong quá trình tham gia truy bắt tội phạm, đó là những điều lực lượng Công an luôn trăn trở.

Từ những suy nghĩ đó, ý tưởng xây dựng thế trận liên hoàn trên tuyến quốc lộ 70, bắt giữ tội phạm đến với Thượng tá Bùi Việt Hùng. Song để được người dân tin, yêu và ủng hộ lại không phải là chuyện đơn giản.

Sau khi mô hình được xây dựng, Công an huyện Lục Yên phối hợp với lực lượng Công an xã đã đến từng bản, tổ chức họp thôn, tuyên truyền vận động người dân chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật; cảnh giác với thủ đoạn của các đối tượng  phạm tội và triển khai các phương án vây bắt tội phạm.

Từ những trở ngại ban đầu là sự bất đồng về ngôn ngữ; sự khác biệt về phong tục tập quán, người dân đã hiểu thêm ý nghĩa sâu sắc của mô hình và tích cực tham gia. Việc động viên, khích lệ một cách kịp thời cũng là một động lực, tạo ra phong trào thi đua trên toàn tuyến. Những kết quả đạt được, sau khi mô hình được triển khai đã chứng minh tính hiệu quả của phong trào.

Người dân đã tham gia bắt giữ đối tượng trộm cắp chiếc xe ôtô nhãn hiệu CRV chạy từ Lào Cai xuống huyện Lục Yên. Trước đó, đối tượng này đã liều lĩnh vượt qua hai Trạm kiểm soát Bắc Ngầm và Bảo Yên (Lào Cai) và khi bị phát hiện đã quay đầu bỏ chạy nhưng khi đến xã An Lạc, đối tượng gây án là Lê Hữu Chiến (trú tại thị trấn phố Ràng, huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai) đã bị quần chúng và lực lượng Công an phối hợp bắt giữ. Hay việc bắt thành công ổ nhóm trộm cắp xe máy từ tỉnh ngoài về Lục Yên hoạt động...

Từ một ý tưởng đúng đắn, mô hình đi vào hoạt động đã phát huy hiệu quả, tạo sức lan tỏa mạnh mẽ góp phần chặn đứng cái ác, cái xấu. Điều đó đã chứng minh một chân lý, có sự đồng lòng của người dân thì mọi khó khăn cũng đều được vượt qua. Tấm lòng và trách nhiệm của người dân ven bờ sông Chảy như những viên ngọc quý của đất Lục Yên mãi tỏa sáng, góp phần bảo vệ sự bình yên trên mảnh đất quê hương. 

Trích nguồn: Báo điện tử CAND
Biên tập: Nguyễn Cường