HĐXX có năm người gồm hai Thẩm phán và ba Hội thẩm nhân dân.Thẩm phán Trương Việt Toàn, Phó Chánh Tòa hình sự được phân công làm Chủ tọa phiên tòa. Hai kiểm sát viên của Viện KSND TP Hà Nội thực hiện quyền công tố tại phiên tòa.

Phiên xử có sự tham dự của đại diện UBND xã Đồng Tâm, đại diện UBND huyện Mỹ Đức, đại diện 3 gia đình bị hại. 

33 luật sư tham gia bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho các bị cáo trong vụ án này. Trong đó, 15 luật sư do bị cáo, gia đình bị cáo mời.mNhững luật sư còn lại do HĐXX chỉ định bào chữa đối với những bị cáo bị truy tố về tội giết người (có mức cao nhất của khung hình phạt là 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình), thuộc diện phải có người bào chữa nhưng bị cáo không mời luật sư.

Các bị cáo tại phiên xử.

Việc chỉ định luật sư thực hiện theo quy định tại Điều 76 BLHS năm 2015 (về chỉ định người bào chữa), nhằm đảm bảo quyền lợi hợp pháp cho các bị cáo tại phiên tòa, thể hiện tính nhân đạo của pháp luật tố tụng hình sự Nhà nước Việt Nam.

Tại phiên tòa, một số luật sư đưa ra kiến nghị, trong đó có kiến nghị triệu tập ông Nguyễn Đức Chung, Chủ tịch UBND TP Hà Nội.HĐXX cho rằng, đề nghị này của luật sư không chính đáng, bởi ông Nguyễn Đức Chung không liên quan đến vụ án nên không cần triệu tập.

Về đề nghị triệu tập bà Dư Thị Thành (vợ ông Lê Đình Kình), HĐXX ghi nhận yêu cầu này và cho biết, nếu thấy cần thiết sẽ triệu tập bà Thành trong những ngày xét xử tiếp theo.

Đối với đề nghị cho người nhà bị cáo được tham dự phiên tòa, HĐXX nêu quan điểm, các bị cáo đều là những người đã trưởng thành, không bị cáo nào cần giám hộ. Và để đảm bảo an ninh, trật tự phiên toà, HĐXX xét thấy không cần thiết mời thân nhân các bị cáo tham dự phiên tòa...

Theo cáo trạng, mặc dù biết rõ đất cánh đồng Sênh, xã Đồng Tâm là đất quốc phòng đã được Thanh tra TP Hà Nội và Thanh tra Chính phủ kết luận, các cơ quan chức năng TP Hà Nội và Trung ương đã tổ chức đối thoại với nhân dân xã Đồng Tâm để người dân hiểu và yêu cầu nhân dân thực hiện đúng quy định của pháp luật nhưng từ năm 2013, Lê Đình Kình (SN 1936, trú tại thôn Hoành, xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức) đã cùng Lê Đình Công, Nguyễn Viết Hiểu, Nguyễn Văn Tuyển và một số đối tượng tại địa bàn xã Đồng Tâm đã thành lập “Tổ đồng thuận” với mục đích chiếm lại đất đồng Sênh chia nhau. 

Các đối tượng này thường xuyên lôi kéo, kích động quần chúng nhân dân khiếu kiện phức tạp về việc quản lý, sử dụng đất của chính quyền xã Đồng Tâm; sử dụng mạng xã hội tuyên truyền đất Đồng Sênh là của xã Đồng Tâm; đồng thời kêu gọi người dân xã Đồng Tâm “đấu tranh để giữ đất”.

Khi biết thông tin Công an TP Hà Nội phối hợp với Quân chủng Phòng không - Không quân (Bộ Quốc phòng) triển khai bảo vệ lực lượng thi công xây dựng tường rào Sân bay Miếu Môn trên đất đồng Sênh, Lê Đình Kình đã cùng với Lê Đình Công, Bùi Viết Hiểu, Nguyễn Văn Tuyển, Nguyễn Quốc Tiến, Đào Thị Kim, Lê Đình Quang, Bùi Văn Tiến, Lê Đình Uy, Trần Thị La, Lê Thị Loan, Mai Thị Phần, Bùi Thị Nối, Bùi Thị Đục, Nguyễn Thị Lụa và Nguyễn Thị Bét… góp tiền mua 10 quả lựu đạn, mua xăng làm 85 chai xăng, mua khoảng 10 tuýp sắt có gắn dao bầu và liềm, nhặt gạch đá, làm bùi nhùi, mua pháo… nhằm tấn công lực lượng chức năng.

Đầu tháng 1/2020, khi biết lực lượng Công an TP Hà Nội sẽ về xã Đồng Tâm, Lê Đình Kình đã cùng nhiều đối tượng tổ chức họp tại nhà Kình vào các ngày 6, 7 và 8/1/2020 để chỉ đạo chống đối, sát hại Công an. 

Chiều 8/1/2020, theo chỉ đạo của Kình, Công đã yêu cầu đồng bọn mang các hung khí gồm tuýp sắt có gắn dao bầu, gắn liềm, bom xăng, các bao chứa gạch đá tập trung tại nhà Kình để tấn công lại lực lượng Công an.

Rạng sáng 9/1/2020, khi lực lượng Công an đến chốt cổng làng thôn Hoành, xã Đồng Tâm (cách nhà Kình khoảng 50 mét) để bảo vệ mục tiêu theo kế hoạch đã đề ra thì Bùi Văn Niên và Lê Đình Quân đánh kẻng báo động. 

Các đối tượng dùng gạch đá, bom xăng, dao bầu tấn công lực lượng Công an, khiến sĩ quan Công an là: Đại tá Nguyễn Huy Thịnh, Đại uý Phạm Công Huy và Thượng uý Dương Đức Hoàng Quân bị rơi xuống hố ở gần nhà Lê Đình Kình. 

Lúc đó, Chức bảo Doanh đổ xăng từ can ra chậu để Chức đổ xuống hố nơi các đồng chí Thịnh, Huy và Quân rơi xuống và châm lửa đốt. Hậu quả là cả 3 đồng chí đã hi sinh do ngạt khí và bị thiêu cháy.Vào lúc đó, tổ công tác phát hiện thấy Lê Đình Kình đang cầm 1 quả lựu đạn và hô hào chống đối nên đã bắn tiêu diệt.

Trong vụ án này, Cơ quan điều tra kết luận, hành vi của Lê Đình Kình cấu thành tội giết người. Nhưng do Lê Đình Kình đã chết vào rạng sáng hôm xảy ra vụ án nên Cơ quan điều tra không đề cập xử lý.

Trả lời thẩm vấn HĐXX, bị cáo Bùi Viết Hiểu (SN 1943) thừa nhận đã cùng Lê Đình Kình thành lập “Tổ đồng thuận”. Khi bị cáo Hiểu muốn dừng tham gia “Tổ đồng thuận” thì ông Kình nói, đâm lao thì phải theo lao nên bị cáo Hiểu lại tiếp tục.Bị cáo Hiểu thừa nhận, đã lên trần nhà ông Kình, ném 2 chai “bom” xăng về phía lực lượng làm nhiệm vụ. 

Về hành vi đặc biệt nguy hiểm đã gây ra, bị cáo Hiểu tự nhận thức được sai phạm của mình và mong muốn HĐXX xem xét, giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo vì khi bị cáo tham gia “Tổ đồng thuận”là do bị Lê Đình Kình lôi kéo, ép buộc nên không nhận thức được hết hậu quả mà tham gia vào việc làm sai phạm, dẫn đến gây ra hậu quả quá lớn là sự hy sinh của 3 đồng chí Công an.

Trước bục khai báo, bị cáo Lê Đình Công (con Lê Đình Kình, SN 1964, đã có một tiền án về tội cố ý gây thương tích) không thừa nhận giữ vai trò chủ mưu trong vụ án. 

Trả lời HĐXX về nguồn tiền mua vũ khí, bị cáo Công khai, đó là tiền mà trước đó mọi người vận động đóng góp được hơn 48 triệu đồng để thuê luật sư, nhưng mới chỉ đưa cho luật sư hơn 20 triệu đồng. Số tiền còn lại, mọi người đóng góp thêm để có 33 triệu đồng mua lựu đạn.

Bị cáo Công thừa nhận có ném gạch đá, “bom” xăng và lựu đạn về phía lực lượng làm nhiệm vụ. Nhận thức gì về hành vi của mình khi cùng đồng phạm gây ra vụ án đặc biệt nghiêm trọng khiến 3 đồng chí Công an hy sinh, bị cáo Công nói lời ân hận. 

“Bị cáo thành thật xin lỗi gia đình 3 đồng chí Công an đã hy sinh. Mong 3 gia đình hết sức tha thứ cho bị cáo và các bị cáo khác. Bị cáo hết sức hối hận vì đã khiến 3 đồng chí Công an hy sinh. Bị cáo đã nhận ra những sai lầm của mình. Bị cáo mong muốn được hưởng sự khoan hồng của Đảng, Nhà nước và pháp luật”, bị cáo Công trình bày.

Đến lượt mình trả lời thẩm vấn, bị cáo Lê Đình Chức (con Lê Đình Kình, SN 1980, có một tiền án về tội tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có) và bị cáo Nguyễn Văn Tuyển (tức Tuyển “cụt”, SN 1974) thừa nhận hành vi phạm tội như cáo trạng đã xác định.

 Hai bị cáo này mong muốn được Đảng, Nhà nước và HĐXX xem xét cho bị cáo được hưởng sự khoan hồng của pháp luật, áp dụng cho bị cáo hình phạt nhẹ nhất, vì ở nhà bị cáo còn mẹ già, vợ ốm đau thường xuyên, cuộc sống gia đình khó khăn.

Ngày mai (8/9), phiên toà tiếp tục.

Trích nguồn: Báo CAND