Bằng tinh thần chủ động, quyết tâm chính trị cao, Bộ Công an đã và đang triển khai quyết liệt, hiệu quả các phần việc được giao, đồng thời tham mưu hiệu quả Chính phủ, hỗ trợ các bộ, ngành, đơn vị đẩy nhanh chuyển đổi số, phục vụ cho thời điểm lịch sử trên.
Nỗ lực vì một xã hội số
Luật Cư trú năm 2020 được Quốc hội khóa XIV thông qua tại kỳ họp thứ 10 ngày 13/11/2020 và có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2021. Luật Cư trú năm 2020 đã sửa đổi, bổ sung nhiều điểm mới so với Luật Cư trú năm 2006 (đã được sửa đổi, bổ sung năm 2013) với tính chất là cuộc cách mạng trong đổi mới công tác đăng ký, quản lý cư trú. Một trong những đổi mới quan trọng là thay thế việc quản lý cư trú từ phương thức thủ công bằng sổ giấy sang phương thức quản lý hiện đại bằng công nghệ thông tin, bỏ hình thức quản lý dân cư bằng sổ hộ khẩu, sổ tạm trú và thay thế bằng hình thức quản lý theo số định danh cá nhân cập nhật thông tin trên Cơ sở dữ liệu về cư trú, Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.
Công an cơ sở tăng cường cấp tài khoản định danh, tích hợp các dữ liệu vào CCCD phục vụ cho việc bỏ sổ hộ khẩu, sổ tạm trú giấy từ 1/1/2023.
Trung tướng Nguyễn Duy Ngọc, Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Công an, Tổ phó Thường trực tổ công tác triển khai Đề án 06 của Chính phủ thông tin: Thông qua kết nối, chia sẻ và khai thác thông tin dân cư giữa Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư với Cơ sở dữ liệu quốc gia, cơ sở dữ liệu chuyên ngành khác để sử dụng thông tin về cư trú của công dân đã có trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư thay cho yêu cầu công dân phải xuất trình giấy tờ chứng minh về cư trú trong giải quyết các thủ tục hành chính, giao dịch dân sự, công tác quản lý của ngành mình. Để triển khai có hiệu quả các quy định của Luật Cư trú năm 2020, nhất là nội dung liên quan đến việc thực hiện yêu cầu của Luật Cư trú về hạn chế xuất trình giấy tờ, tài liệu xác nhận về cư trú và sử dụng thông tin về nơi cư trú là điều kiện để thực hiện thủ tục hành chính, Bộ Công an đã triển khai đồng bộ nhiều nội dung, phần việc, giải pháp chuẩn bị sẵn sàng cho việc bỏ sổ tạm trú, sổ hộ khẩu giấy từ ngày 1/1/2023.
Bằng nỗ lực, quyết tâm chính trị rất lớn trước Đảng, Nhà nước và nhân dân, Bộ Công an đã tổ chức thu thập, cập nhật hơn 100 triệu dữ liệu dân cư (dữ liệu đã được “làm sạch” hơn 96%). Cùng với đó, đến nay đã thực hiện cấp hơn 71.624.826 triệu thẻ căn cước công dân (CCCD) có gắn chip và phấn đấu hoàn thành cấp CCCD cho các trường hợp đủ điều kiện theo quy định trước tháng 10/2022. Từ ngày 1/7/2021, Bộ Công an đã chính thức đưa vào vận hành khai thác Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và đã sẵn sàng kết nối, chia sẻ thông tin với các Cơ sở dữ liệu của các bộ, ngành để phục vụ giải quyết các thủ tục hành chính liên quan đến thông tin công dân. Đây là một dấu mốc vô cùng quan trọng, tạo tiền đề vững chắc, tiên quyết để triển khai một Chính phủ số, công dân số, nền kinh tế - xã hội số.
Bộ Công an đã tham mưu với Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định 426/QĐ-TTg ngày 24/3/2021 về kế hoạch triển khai thi hành Luật Cư trú năm 2020, trong đó đã tham mưu với Chính phủ giao các bộ, cơ quan ngang bộ và cơ quan khác có liên quan rà soát các văn bản quy phạm pháp luật thuộc thẩm quyền ban hành có nội dung quy định liên quan đến sổ hộ khẩu, sổ tạm trú hoặc có yêu cầu xuất trình giấy tờ, tài liệu xác nhận về cư trú để sửa đổi, bổ sung; đề xuất có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung, ban hành mới cho phù hợp với quy định của Luật Cư trú năm 2020, hạn chế việc sử dụng thông tin về nơi cư trú là điều kiện để thực hiện các thủ tục hành chính.
Ngày 15/5/2021, Bộ Công an đã ban hành Thông tư số 55/2021/TT-BCA quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Cư trú, trong đó đã quy định, hướng dẫn cụ thể các trường hợp phải thu hồi sổ hộ khẩu, sổ tạm trú đã cấp bảo đảm phù hợp, thống nhất với quy định tại Điều 37 Luật Cư trú. Một trong những dấu ấn quan trọng nhất của Bộ Công an là đã tham mưu với Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 06/QĐ-TTg ngày 6/1/2022 phê duyệt “Đề án phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022 - 2025, tầm nhìn đến năm 2030”.
Đại tá Vũ Văn Tấn, Phó Cục trưởng Cục Cảnh sát QLHC về TTXH, Bộ Công an cho biết: Trong Đề án 06, 1/5 nhiệm vụ trọng tâm của đề án là ứng dụng Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, hệ thống định danh và xác thực điện tử, thẻ CCCD gắn chip điện tử phục vụ giải quyết thủ tục hành chính và cung cấp dịch vụ công trực tuyến theo hướng những thông tin đã có trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư đã được kết nối, chia sẻ thì không yêu cầu người dân khai báo lại, bảo đảm phù hợp, thống nhất với yêu cầu của Luật Cư trú về hạn chế xuất trình giấy tờ, tài liệu xác nhận về cư trú và sử dụng thông tin về nơi cư trú là điều kiện để thực hiện thủ tục hành chính.
Trong quá trình triển khai thực hiện Đề án 06, Bộ Công an đã nỗ lực triển khai hiệu quả những phần việc phục vụ cho nhiệm vụ chuyển đổi số quốc gia, trong đó có nhiệm vụ thay đổi quản lý sổ tạm trú, sổ hộ khẩu giấy sang hình thức điện tử. Với phương châm lấy người dân, doanh nghiệp là trung tâm phục vụ, thụ hưởng những tiện ích từ Đề án 06, Bộ Công an đã tham mưu với Chính phủ xây dựng, ban hành Nghị định số 59/2022/NĐ-CP ngày 5/9/2022 quy định về định danh và xác thực điện tử.
Cùng với đó, Bộ Công an cũng đang trình Chính phủ ban hành Nghị định về bảo vệ dữ liệu cá nhân để tạo cơ sở pháp lý, điều kiện thuận lợi cho cơ quan, tổ chức, cá nhân trong thực hiện các yêu cầu, giao dịch trên môi trường điện tử, bảo đảm an ninh, an toàn thông tin… để phù hợp, thống nhất với các quy định của Luật Cư trú và các văn bản hướng dẫn thi hành. Bộ Công an cũng đã nghiên cứu, xây dựng và triển khai hệ thống định danh và xác thực điện tử để tạo điều kiện thuận lợi cho người dân thực hiện thủ tục hành chính, giao dịch trên môi trường điện tử hướng tới phát triển Chính phủ số.
Phát huy tấm thẻ vạn năng
“Muốn bỏ sổ tạm trú và sổ hộ khẩu giấy thì phải chuẩn bị đầy đủ các điều kiện quản lý số để phục vụ nhân dân tốt nhất. Từ dữ liệu gốc “đúng, đủ, sạch, sống” của cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, số hóa các dữ liệu chuyên ngành của các bộ, ngành, địa phương, nghiên cứu, triển khai nhanh chóng, hiệu quả ứng dụng cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, cung cấp các dịch vụ công trực tuyến”. Quan điểm chỉ đạo trên của lãnh đạo Bộ Công an, Cục Cảnh sát QLHC về TTXH là xuyên suốt đối với các đơn vị, bộ, ban, ngành trong quá trình thực hiện Đề án 06, chuẩn bị các điều kiện thực hiện quy định Luật Cư trú năm 2020. Bộ Công an đã ban hành Kế hoạch số 56 ngày 11/2/2022 triển khai Đề án “Phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn đến năm 2030”. Tính đến ngày 19/9/2022, Bộ Công an đã triển khai kết nối chính thức đối với 12 đơn vị bộ, ngành, 14 địa phương và 3 cục nghiệp vụ của ngành Công an, từ đó đã làm giàu dữ liệu, đồng bộ thông tin.
Thống kê của Cục Cảnh sát QLHC về TTXH, hiện tổng số công dân đã được đồng bộ thông tin bảo hiểm xã hội là hơn 27 triệu công dân. Hơn 97 triệu công dân cũng được đồng bộ mũi tiêm của Bộ Y tế. Trên lĩnh vực đăng ký xe có gần 1.8 triệu công dân. Đối với thông tin hộ chiếu là hơn 1.5 triệu công dân. Thông tin xuất nhập cảnh vào Việt Nam là 224.752 công dân. Bên cạnh đó, Bộ Công an đang phối hợp với Bộ Y tế, Bảo hiểm xã hội Việt Nam nghiên cứu, triển khai sổ sức khỏe điện tử, tích hợp thông tin khám chữa bệnh của công dân lên ứng dụng VNEID, đồng thời hướng dẫn, hỗ trợ Hội Người cao tuổi, Hội Nông dân, cựu chiến binh số hóa, nhập dữ liệu trên hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư; tổ chức xác thực dữ liệu thông tin thuê bao với 3 nhà mạng là Viettel, Mobifone, Vinaphone để làm sạch nhằm giải quyết tình trạng sim rác.
Để phục vụ cho thời điểm bỏ sổ tạm trú, sổ hộ khẩu giấy, Bộ Công an cũng đã đẩy mạnh ứng dụng thẻ CCCD gắn chip điện tử, tài khoản định danh điện tử trong các mặt đời sống kinh tế - xã hội. Việc cấp CCCD gắn chip tiếp tục được đẩy mạnh phục vụ số ít còn lại. Đến nay, Bộ Công an đã cấp hơn 73.367.306 thẻ CCCD gắn chip; đã in 73.367.306 thẻ CCCD gắn chip trên tổng số 78.546.061 hồ sơ truyền lên Trung ương (đạt tỷ lệ 93,41%). Sau 3 tháng triển khai thí điểm sử dụng thẻ CCCD thay thế thẻ ATM tại một số chi nhánh ngân hàng ở Hà Nội và Quảng Ninh, hiện đã có gần 1.000 lượt công dân sử dụng thẻ CCCD để giao dịch với tổng số tiền trên 22,73 tỷ đồng. Thống kê của Bộ Y tế và Bộ Công an, hiện đã có 11.171/13.150 cơ sở y tế sử dụng thẻ CCCD gắn chip tích hợp thẻ bảo hiểm y tế để khám, chữa bệnh, đạt tỷ lệ 84,9% với hơn 1,6 triệu công dân sử dụng thẻ CCCD gắn chip đi khám chữa bệnh.
Cũng theo Đại tá Vũ Văn Tấn, thêm một dấu mốc đặc biệt quan trọng trong quá trình chuyển đổi số, thực hiện Đề án 06 cũng như phục vụ cho việc bỏ sổ tạm trú, sổ hộ khẩu giấy, đó là ngày 18/7 vừa qua, Bộ Công an đã công bố hệ thống định danh và xác thực điện tử. Việc hệ thống định danh và xác thực điện tử đi vào hoạt động chính thức là một bước tiến mới, đưa Việt Nam chính thức là một trong những nước có định danh điện tử quốc gia. Tính đến ngày 19/9/2022, tổng số hồ sơ định danh điện tử đã được truyền lên Trung ương là 10.550.362 hồ sơ, trong đó lượng hồ sơ phê duyệt là 9.222.256 hồ sơ (đạt 87,4% so với tổng số hồ sơ thu nhận”.
Nguồn: Báo Công an nhân dân.